- εγχυτήρας
- Συσκευή για την εισαγωγή, υπό μορφή πίδακα, ενός ρευστού ή ενός μείγματος σε ορισμένους κλειστούς χώρους, οι οποίοι αποτελούν μέρη μιας θερμικής ή υδραυλικής μηχανής. Χρησιμοποιείται για να αντικαθιστά κυρίως τις αντλίες, όταν η χρήση τους δεν συνιστάται για λόγους βάρους ή περιπλοκότητας της εγκατάστασης. Στις υδραυλικές μηχανές ο ε., ο οποίος εκμεταλλεύεται την ενέργεια που προέρχεται από την πίεση του νερού, το οποίο μεταβάλλεται σε έναν λεπτό πίδακα σταγονιδίων, ονομάζεται υδραντλίαπίδακας νερού. Στους κινητήρες εσωτερικής καύσης ο ε. ονομάζεται διασκορπιστήςεκνεφωτήςψεκαστήρας. Χρησιμοποιείται στους θαλάμους καύσης των κυλίνδρων ή στους σωλήνες εισαγωγής αμέσως πριν από τους κυλίνδρους, για την εισαγωγή ενός λεπτότατου πίδακα βενζίνης ή πετρελαίου, ο οποίος, όταν αναμειχθεί με τον αέρα, σχηματίζει το καύσιμο μείγμα. Οι ε. για κινητήρες λειτουργούν με πεπιεσμένο αέρα ή με απλή ώθηση μετά από πίεση, ανάλογα με τον τύπο ενέργειας ο οποίος κάθε φορά χρησιμοποιείται για τον ψεκασμό.
Επίσης, ο ε. χρησιμοποιείται, αντί για τις λεγόμενες αντλίες τροφοδότησης, ως όργανο τροφοδότησης των λεβήτων με νερό. Εκμεταλλεύεται την ενέργεια του ατμού που παράγεται στον λέβητα για να αντλήσει και να επαναφέρει σε κύκλο μια σημαντική ποσότητα νερού. Αποτελείται συνήθως από ένα κύριο σώμα, ορειχάλκινο ή σιδερένιο, το οποίο φέρει στον άξονά του τρεις κώνους. Ο πρώτος, ο κώνος του ατμού ή ατμαγωγός, επικοινωνεί με τον ατμοσυλλέκτη του λέβητα· ο δεύτερος, ο κώνος συμπύκνωσηςαναρροφητικός, επικοινωνεί με τη δεξαμενή του εφοδιοφόρου της ατμάμαξας· ο τρίτος, ο κώνος συμπίεσηςτροφοδοτικός, αποκλίνει από τους άλλους δύο και εκβάλλει στον υδροθάλαμο του λέβητα. Ο ατμός, εισρέοντας με υψηλή ταχύτητα από τον πρώτο κώνο, αναρροφά το νερό από τη δεξαμενή του εφοδιοφόρου και, όταν έρθει σε επαφή με αυτό, συμπυκνώνεται. Το μείγμα ύδατος-συμπυκνωμένου ατμού εισέρχεται από εκεί, πάντα με υψηλή ταχύτητα, στον τρίτο κώνο, αποκλίνει, χάνει σιγά-σιγά την ταχύτητά του, μετατρέπει την ενέργειά του σε πίεση και υπερνικά έτσι την αντίσταση εισόδου του στον λέβητα.
Η λειτουργία του ε. μπορεί αρχικά να φαίνεται παράδοξη. Είναι πράγματι δύσκολο να κατανοήσουμε πώς ο ατμός, ο οποίος εξέρχεται από τον λέβητα υπό μία καθορισμένη πίεση, μπορεί όχι μόνο να επανεισέλθει αλλά και να μεταφέρει μια μεγάλη ποσότητα νερού. Στην πραγματικότητα, αυτό εξηγείται ως εξής: ο αρχικός όγκος του ατμού που εξέρχεται από τον λέβητα είναι πολύ μεγαλύτερος από το μείγμα ύδατος-συμπυκνωμένου ατμού που επιστρέφει στο κύκλωμα· συνεπώς, η πίεση που έχει ο ατμός κατά την εκροή είναι υπεραρκετή για την εισροή του μείγματος. Η μηχανική απόδοση του ε. είναι πολύ χαμηλή και συνεπώς ακατάλληλη για συσκευή ανύψωσης υγρών. Όμως, είναι πολύ χρήσιμη για τους λέβητες, επειδή η θερμότητα που περιέχεται στον ατμό προθερμαίνει το νερό τροφοδοσίας και, αν λάβουμε υπόψη μας το γεγονός αυτό, η συνολική του απόδοση είναι πολύ υψηλή. Εξάλλου ο ε. παρουσιάζει την ιδιομορφία να μην έχει μέρη που κινούνται και συνεπώς είναι ιδιαίτερα κατάλληλος για τις ατμάμαξες, όπου κάνει δυνατή την τροφοδοσία ακόμα και όταν η μηχανή έχει σταματήσει.
Τον εγχυτήρα ατμού εφηύρε ο Avpi Ζιφάρ το 1858 (Μουσείο Τεχνών και Επαγγελμάτων, Παρίσι).
1) Σύνδεσμος εκροής του επιπλέον καυσίμου· 2) παρενθετικοί δακτύλιοι για την ακριβή ρύθμιση του ελατηρίου· 3) επανατακτικό ελατήριο της βαλβίδας· 4) δικτυωτό φίλτρο· 5) σύνδεσμος εισαγωγής του πετρελαίου που προέρχεται από την αντλία έγχυσης· 6) βαλβίδα· 7) οπές ψεκασμού του καυσίμου.
* * *ο1. όργανο με το οποίο εγχέεται κάτι2. ονομασία οργάνου με το οποίο εισάγεται υγρό σε κοιλότητες ή ιστούς3. συσκευή με την οποία εκσφενδονίζονται στα καμίνια υγρές καύσιμες ύλες ή όργανο με το οποίο εγχέεται αυτόματα νερό μέσα σε ατμολέβητες.
Dictionary of Greek. 2013.